Kopjes thee

‘Medair heeft ons een ander perspectief op christenen gegeven. Dit zijn mensen die begaan zijn met mensen in nood. In de Koran staat dat het goed is om bij christenen te zijn. Maar sommige moslims zijn bang voor christenen. Jullie hebben ons een beeld gegeven van christenen vanuit de hele wereld en dit zijn mensen die bereid zijn om ons in onze huizen te bezoeken en die gefocussed zijn op relaties.’
Ik ben thee aan het drinken met Ahmed (niet zijn echte naam), een zeer belangrijk onderdeel van mijn baan hier. Thee drinken betekent relaties opbouwen en intresse tonen in de ander. Mijn Westerse mindset wil graag direct zaken doen, maar die thee moet eerst op. En soms nog een tweede kopje. En soms kom je helemaal niet aan de praktische kant toe en denk je dat je niets bereikt hebt. Maar die vele kopjes thee die ik inmiddels gedronken heb, maken wel dat ik relaties opgebouwd heb, respect heb van veel mensen in Geneina en informatie krijg die ik normaal niet krijg. En Ahmed is iemand met wie ik afgelopen tijd heel wat kopjes thee heb gedronken. Hij is een van onze nationale medewerkers, maar is ook een belangrijke sheikh (lokale leider) in zijn stam. We praten over politiek, over Sudan, over Medair en soms geeft hij mij advies over hoe ik bepaalde zaken aan zou moeten pakken. En vandaag bemoedigt hij mij. Want midden in het sluiten van het project in Darfur, vraag ik me wel eens af wat we als Medair bereikt hebben in Darfur in de tien jaar dat we hier gewerkt hebben. Ja, we hebben ontzettend veel mensen geholpen met schoon drink water, toegang tot gezondheidszorg. Maar wat blijft daar van over als we weg gaan? Natuurlijk hopen we dat het project door blijft gaan en daar zijn we afgelopen maanden erg druk mee geweest. Maar wat Ahmed mij hier vertelt, gaat verder dan de praktische kant van een project. Ahmed vertelt me hier dat we een erfenis achter laten dat verder gaat dan de vele klinieken die we gebouwd hebben en de waterputten die we geboord hebben.

Terwijl ik dit schrijf, hebben we nog iets meer dan een maand om het project af te ronden. Vermoedelijk is het altijd een uitdaging om een project goed af te sluiten, maar in Soedan wordt het nog een beetje ingewikkelder gemaakt. De regering wil graag bij elk klein detail betrokken zijn en vaak degene zijn die het uiteindelijke besluit neemt. Maar als we ze vervolgens vragen om dat besluit op papier te zetten, veranderen ze van gedachten. Of er is geen overeenstemming tussen de ministeries op hoofdstad niveau en de ministeries in Darfur. Erg frusterend en het maakt dat we met bepaalde dingen niet zoveel voortgang hebben kunnen boeken als nodig is. Maar we kunnen ook niet echt tegen de regering in gaan. Ten eerste natuurlijk omdat we te gast zijn in Soedan, maar ten tweede omdat het verleden laat zien dat de regering in staat is om je het leven heel moeilijk te maken. Soedan is een lastig land om binnen te komen, maar soms ook lastig om weer te verlaten. We zouden niet de eerste zijn die op het vliegveld niet door de douane heen komen. Het zou ook niet de eerste keer zijn dat er ingebroken wordt of dat er iemand gekidnapt wordt als je tegen de regering in gaat. En dus proberen we een ingewikkelde balans te vinden tussen onderhandelen met de regering, soms een beetje te pushen en soms ook weer los te laten.
Vorige week kwam ik terug van een drie uur lange vergadering met een van de ministeries en ondanks dat we wat voortgang hadden geboekt, kwam ik ook terug met een gevoel van frustratie. Veel van de mensen in de vergadering zijn er op uit om vooral voor zichzelf te zorgen en het maakt ze niet zoveel uit of de klinieken nog voldoende ondersteund worden nadat wij weg gaan. Dat voelt erg verkeerd en ik merk dat het na vier jaar in Soedan steeds moeilijker wordt om hier niet te gefrusteerd van te raken. Aan het eind van de middag kwam ik terug op kantoor en daar zat een sheikh op mij te wachten vanuit een van de dorpen waar wij werken. Even tot tien tellen, want dit zijn vaak gesprekken waarin de sheiks om geld vragen of nog een extra kliniek, en daar had ik even geen zin in na de veragdering met het ministerie. Maar deze sheikh had een andere boodschap: ‘Ik wil Medair bedanken voor wat jullie gedaan hebben. Medair heeft weer hoop gegeven. En doordat Medair in mijn dorp gewerkt heeft, heb ik weer hoop om door te leven’. Toch nog een goede afsluiting van een lange dag!