Dankbaar

Wat heb ik toch ontzettend veel om dankbaar voor te zijn! Een dak boven m’n hoofd, elke dag (meer dan) genoeg te eten, een gezond lichaam, de mogelijkheid om te lezen en schrijven, meer dan genoeg kleren om aan te trekken, de mogelijkheid om op vakantie te gaan, een baan waar ik erg veel plezier in heb, een geweldig team om mee samen te werken....
Vorige week bezoht ik Osman in zijn huis. Een groot cultuur vereschil met Nederland is dat mensen het hier geweldig vinden als ‘de baas’ op bezoek komt. Ik probeer bij zoveel mogelijk mensen langs te gaan, maar met meer dan 500 medewerkers is het haast onbegonnen werk. En dus probeer ik juist bij diegenen op bezoek te gaan die niet de meest gewaardeerde banen hebben – koks, schoonmaker, chauffeurs en vandaag dus Osman. Osman werkt al zo’n 8 jaar bij Medair als bewaker. Ik ken hem dus nog van mijn vorige keer in Darfur en ik moet bekennen dat ik maar 1x eerder bij hem op bezoek ben geweest en dat was toen zijn vader plotseling overleden was. Vandaag dus in de herkansing, zonder droevige gebeurtenis.
Osman woont in een van de vluchtelingen kampen rondom Geneina. Sinds kort zijn er nieuwe verkeersborden geplaatst in Geneina (of beter gezegd: voor het eerst zijn er verkeersborden!). Een daarvan is een waarschuwingsbord voor overstekend vee. En ja hoor, zodra ik dat bord nader steken een paar geiten en ezels de weg over. Even verderop staat een bord dat waarschuwt voor hobbels in de weg...Hmm volgens mij moeten ze hier borden plaatsen als er geen hobbels in de weg zitten!
Na 20 minuten rijden, komen we aan bij het vluchtelingenkamp. Eerst door een check point van het leger en dan mogen we het kamp binnen rijden. Door een wirwar van straatjes komen we uiteindelijk bij Osman terecht. Ik hoop van harte dat we de auto niet hoeven te keren om hier weer weg te komen, want dat vraagt chauffeurskunsten die ik niet heb!
Osman is erg blij dat we er zijn. Zijn huis bestaat uit niet veel meer dan een hutje dat elk moment dreigt in te storten. Zijn hele familie is uitgelopen om ons te begroeten – zijn moeder, zijn vrouw, kinderen, broer, buren, en een hele hoop kinderen. Osman vertelt ons dat hij 8 jaar geleden zijn dorp ontvlucht is toen mensen het dorp binnen vielen en het dorp in brand staken. Osman had de mogelijkheid om zijn vee mee te nemen, maar moest dat in de eerste maanden van zijn verblijf in het vluchtelingenkamp verkopen om aan eten te komen. Hij hoopt dat hij ooit terug kan naar zijn dorp, maar beseft ook dat hij al zijn vee, en daarmee zijn inkomen, kwijt is. Momenteel wordt zijn land nog steeds bezet en Osman denkt dat hij nog wel een aantal jaren in het vluchtelingenkamp moet blijven. Hij geeft ook aan dat hij gezegend is met een baan en daarmee een inkomen.
Opnieuw ben ik onder de indruk van zijn verhaal. Soms heb ik het zo druk met mijn baan (vooral veel vergaderen en emails!), dat ik wel eens vergeet waarom we hier zijn. De overheid legt veel nadruk op terug keer van vluchtelingen en poberen steun te krijgen van de hulpverleningsorganisaties. Hoewel we de hulp graag willen geven, is mijn grote vraag altijd of de terugkeer vrijwillig is of dat er druk is om terug te keren naar dorpen. Voor de regering zou het immers zo veel beter zijn als er geen vluchtelingenkampen meer zouden zijn. Afgelopen week deed ik een training met een aantal nationale medewerkers over terugkeer van vluchtelingen. Nadat we gesproken hadden over de principes van terugkeer en over wat Medair wel of niet zou moeten doen, vroeg Mohammed of hij wat mocht zeggen. Mohammed vertelde dat ook hij gevlucht was tijdens het geweld van zo’n 8 jaar geleden. Hoewel hij niet in een vluchtelingen kamp woont, is hij wel degelijk een vluchteling. Het verhaal wat hij vertelt heeft gruwelijke details die ik soms liever zou willen negeren. Maar hij sluit af met de conclusie dat zijn land nog steeds bezet is en dat het niet veilig is om terug te keren naar zijn dorp, hoe graag hij dat ook zou willen.

De verhalen van Osman en Mohammed doen mij weer beseffen waarom we hier zijn. En ze doen mij beseffen hoe enorm goed ik het heb. Wat een enorm voorrecht is het om op te groeien in een land dat relatief veilig is, waar mogelijkheden zijn om naar school te gaan en waarin de grootste stress op een dag kan zijn dat de trein vijf minuten vertraging heeft.....

Volgende week hoop ik weer even in Nederland te zijn voor vakantie. Je kunt mij dan bereiken op rhonda.eikelboom@gmail.com en 06 555 40345.