Hoog bezoek en hagelstenen

Wat een week! Onze lijfspreuk in Soedan is – nooit een saai moment in Soedan. Wel, dat was zeker het geval afgelopen week.
Het begon zateragavond met een telefoontje van Jane. Jane werkt bij de VN en ze had een uitnodiging gekregen van de wali (de ‘president’ van West Darfur) voor een bijeenkomst op zondagmorgen. De vraag daarbij aan Jane was om er ook voor te zorgen dat de hulpverleningsorganisaties (NGOs) vertegenwoordigd zouden zijn. Aangezien Medair een belangrijke rol speelt in de coordinatie van NGOs, belde ze mij. We spreken af om zondagochtend vroeg bij elkaar te komen om de agenda door te nemen. Een bijeenkomst met de wali is altijd politiek gevoelig en dit keer zouden ook alle ministers van West Darfur aanwezig zijn. Ook de reden voor deze bijeenkomst is politiek gevoelig. Een aantal weken geleden is er een internationale medewerker gekidnapt in Nyala, de hoofdstad in Zuid Darfur en als NGOs en VN vinden we dat dit absoluut niet kan en dat de regering zijn verantwoordelijkheid moet nemen. Dat zal een belangrijk onderwerp zijn tijdens de bijeenkomst met de wali.
De bijeenkomst is indrukwekkend – we hebben allemaal een microfoon voor onze neus, de lokale televisie maakt opnames en ook de krant is aanwezig. Jane doet een goede job in het verwoorden van onze standpunten, maar het is ook opnieuw duidelijk dat de wali zich niet de les laat lezen. Hij heeft de macht in West Darfur en laat dat ook duidelijk merken in de bijeenkomst. We horen ook dat de landelijke minister van ‘humanitarian affairs’ (sorry weet niet zo goed hoe ik dit moet vertalen naar Nederlands :)) later deze week een bezoek zal brengen aan El Geneina. Ook voor die bijeenkomst word ik uitgenodigd als vertegenwoordiger van de NGOs.

Maandagavond lijkt echter roet in het eten te gooien. Het internationale gerechtshof in Den Haag heeft vorig jaar al een arrestatiebevel uitgevaardig voor Bashir, de president van Soedan, wegens oorlogsmisdaden. Nu wordt hij ook beschuldigd van genocide in Darfur. Het is voor het eerst dat een zittend staatshoofd wordt beschuldigd door het internationale gerechtshof. Vorig jaar werden 13 NGOs het land uit gezet als gevolg van het arrestatiebevel, dus we houden ons hart vast wat er nu gaat gebeuren. Later in de week hoor ik dat er in elk geval twee hulpverleners het land uitgezet zijn en beschuldigd zijn van het lekken van informatie naar het gerechtshof. Ook zijn er opnieuw gevechten uitgebroken tussen de rebellen en het regeringsleger.
Ik verwacht dat dit nieuws betekent dat het bezoek van de minister uit Khartoum niet doorgaat de volgende dag, maar het tegendeel is waar. Opnieuw ben ik onder de indruk van de enorme veiligheidsmaatregelen (en ik zie genoeg geweren, politie en leger normaal gesproken, maar nu zijn er zoveel gewapende mensen aanwezig, dat ik probeer om vooral niet op te vallen!), de aanwezigheid van zoveel hoge politieke functionarissen en ministers en ik vraag me (opnieuw) af hoe ik hier ook al weer terecht ben gekomen. De minister van West Darfur schetst een rooskleurig beeld van Darfur – mensen keren terug naar hun dorpen en er is geen probleem met veiligheid en ik zit mijzelf te ergeren. Want ik ken ook de verhalen van 50 000 nieuwe vluchtelingen in het zuiden van West Darfur en de enorme problemen die wij als hulpverleners ervaren als het aankomt op veiligheid. In de bijeenkomst zelf krijgen we geen kans om te spreken, maar na afloop hebben we een kans om de minister uit Khartoum te spreken en ook onze kant van het verhaal te delen. Misschien heeft het effect, misschien ook helemaal niet.

Donderdag is de laatste dag van de week hier en begint met een evacuatie oefening. We doen dit regelmatig samen met de VN en ondanks dat het een oefening is, is de stress er toch ook. Medair is een verzamelpunt voor een aantal andere NGOs en ik ben er verantwoordelijk voor dat ze er allemaal zijn, inclusief een aantal van onze natioale staff. Voor sommige nationale staff hebben we de verplichting om ze naar Khartoum te brengen als de veiligheid slechter wordt, dus zij moeten mee doen met de oefening. Altijd spannend of je met iedereen in contact kunt komen en of iedereen zijn/ haar evacuatietas goed gepakt heeft. Het gaat goed tot het moment dat ik de VN moet informeren dat we compleet zijn en we opgepikt kunnen worden door een gewapende escorte. De VN reageert niet op mijn oproep op de radio, en ook andere organisaties krijgen geen gehoor op hun oproep naar de VN. Iets om te verbeteren voordat we echt moeten evacueren!
En dan is het weekend! Tegen 7 uur ’s avonds begint het te regenen en te hagelen. Was het 2 uur geleden nog 40 graden, nu komen er grote hagelstenen uit de lucht vallen en is ons erf veranderd in een groot meer. Ook een aantal kamers komen onder water te staan en de straten zijn veranderd in rivieren. Gelukkig hebben we zandzakken in ons huis – eigenlijk voor een hele andere reden, maar nu kunnen we ze goed gebruiken om het water tegen te houden. Zo staan we ’s avonds om 10 uur water te hozen op een van de droogste plekken op deze aardbol...Het is in elk geval goed voor teambuilding :)