Referendum

Komende week wordt een spannende week voor Soedan. Sinds de onafhankelijkheid in 1956 is er vrijwel continue oorlog geweest tussen het noorden en het zuiden, tussen het Islamitische, arabische noorden en het overwegend christelijk en afrikaans zuiden. Een oorlog over macht, geld (olie), etniciteit en religie. In 2005 is er een vredesakkorrd getekend en sindsdien is het vrij rustig geweest. De laatste stap in het vredesproces is een referendum in het zuiden waarin men stemt of het zuiden onderdeel wil blijven van Soedan of dat het een onafhankelijk land wordt. Dit referendum gaat volgende week plaats vinden.
De uitkomst is niet zo spannend, iedereen verwacht dat er voor onafhankelijkeid gestemd gaat worden. De grote vraag is of die uitslag geaccepteerd gaat worden en wat voor gevolgen dat heeft voor de oorlog in Darfur, in het westen van Soedan. We voelen de spanning stijgen in het land. Rebellen groepen verenigen zich en rellen breken uit om niets. Veel zuid-Soedanzen die jarenlang in het noorden gewoond hebben, zijn inmiddels terug gekeerd naar het zuiden. Want welke rechten zullen ze nog hebben in noord Soedan als er voor onafhankelijkheid gestemd gaat worden? Er zijn heel wat zaken die nog geregeld moeten worden, ook als het referendum vredig verloopt. Er zijn zo’n 30 000 zuid Soedanezen die een baan hebben in de huidige regering, veel noord Soedanezen hebben zaken in zuid Soedan. Hoe gaat het met de schulden die het land heeft? Moet er nieuwe regering komen in zowel noord als zuid Soedan? En dan is er nog de grote vraag over de precieze grens. In het grensgebied liggen een aantal grote olievelden en beide partijen maken aanspraak op het grondgebied.

Darfur heeft niet zoveel te maken met het eigenlijke referendum, het conflict hier staat los van het conflict tussen noord en zuid Soedan. Tegelijk zijn er aanwijzingen dat rebelgroepen uit Darfur overeenkomsten hebben gesloten met rebelgroepen uit het Zuiden. Samen sta je sterk...Als Zuid Soedan zich afscheidt, is er een grote kans dat Darfur zich ook sterker gaat maken voor onafhankelijkheid. En wat als de regering op twee fronten moet vechten (op de grens met zuid Soedan en Darfur) of gaat de oorlog zich juist concenteren in Darfur?
Veel vragen, weinig antwoorden. De president van Soedan heeft afgelopen week in een toespraak aangegeven dat hij elke uitkomst van het referenum zal respecteren. Dat is positief. Inmiddels ben ik echter lang genoeg in Soedan om eerst te moeten zien voordat ik geloof in wat er beloofd wordt. We gaan spannende weken tegemoet, we zijn alert en bidden voor een vredig verloop van dit hele proces!