Blij dat ik leef!

Het is zaterdag, normaal een vrije dag maar vandaag reis ik naar Burao, een van de project locaties van Medair. Morgen heb ik daar een vergadering met UNICEF en dus stap ik tegen een uur of tien in de auto. Het is normaal zo’n vijf uur rijden naar Burao over een geasfalteerde weg en aangezien ik alleen met de chauffeur in een auto zit, maak ik me op voor een lange reis. Mijn Somali is nog steeds beperkt tot goede morgen en bedankt en het Engels van de chauffeur zit op ongeveer hetzelfde niveau dus van een gesprek zal het wel niet komen.
Naast de chauffeur reist er nog een tweede auto mee. Ook met een chauffeur en twee soldaten van de Somali ‘Special Protection Unit’ (SPU). Met hun AK 47 delen ze een auto met het doel mij te beschermen mocht het nodig zijn. Ik heb het nog niet zo op deze SPUs – vaak zijn ze ongetraind, kauwen ze ‘chat’, een licht verdovend middel en de motivatie laat ook nog wel eens te wensen over. De overheid heeft het een aantal jaren geleden verplicht gemaakt dat alle niet-Somali begeleidt moeten worden door 2 SPUs nadat een aantal expats vermoord waren. Een goed bedoeld initiatief, maar het is mij nog steeds onduidelijk hoe effectief deze maatregel is. In elk geval zorgt mijn reis naar Burao voor werk voor vier personen voor een dag!

De reis gaat voorspoedig (ben dankbaar voor een Ipod ) en we reizen inmiddels zo’n drie uur door het droge landschap van Somaliland. Kamelen, geiten en ezels zorgen ervoor dat we regelmatig moeten afremmen. Gaten in het wegdek zorgen voor nog wat vertraging. Elk half uur is er een checkpoint waar gecheckt wordt of we wel een SPU bij ons hebben en waar ons kenteken gechekt wordt. Zonder SPU kom je niet door deze chekpoints heen. En ik heb regelmatig contact met Gill in Burao. Zij houdt bij waar ik ben zodat ze snel kan ingrijpen mocht ik een check in missen. Oh ja en inmiddels heb ik het met de chauffeur over Arjen Robben, Marc Overmars en Oranje op het WK gehad. Nou ja in gebarentaal dan....

Plotseling trapt Faisal, mijn chauffeur, op de rem. Ik had ook wat ongewoons gehoord en dacht dat we een lekke band hadden. Faisal wijst naar achteren en springt vervolgens uit de auto. De auto met de SPUs ligt op de kop. Ik bel snel Gill en ren dan ook terug naar de SPU auto. De chauffeur zit naast de auto, een SPU loopt met een bebloede hand rond en dan andere SPU ligt klem onder de auto. Shit, de EHBO doos ligt in de SPU auto en daar kan ik niet bij. Shit, ik spreek geen Somalia en deze mensen spreken geen Engels. Ik sta er een beetje bij en weet even niet wat ik moet doen. Binnen no time stoppen andere auto’s en staan er 15 mannen om de auto heen. De auto wordt wat opgetild zodat we de SPU er onder uit kunnen halen. En voor ik het weet worden de SPUs naar een busje gedragen en stapt de chauffeur ook in dat busje. Ik begrijp nog net dat ze naar het ziekenhuis worden gebracht. Gelukkig zijn we dicht bij Berbera, een van de weinige plekken met een ziekenhuis op deze route.
Zonder SPU kom ik niet zo heel veel verder. Een ander Medair team reist vanuit Burao terug naar Hareisa en zij zijn dicht bij Berbera. Ik bel ze op en vraag ze om te stoppen. Zij hebben ook een vertaler in de auto. Een klapband blijkt de oorzaak van het ongeluk te zijn. Het team vanuit Burao begeleidt mij, met hun SPUs, naar een hotel in Berbera. Daar zal ik moeten wachten tot er nieuwe SPUs (en auto’s) vanuit Burao komen. Dat zal gerust zo’n 2 ½ uur duren. Berbera is aan de zee en we gaan hier wel vaker heen om te zwemmen op een vrije dag. Zonder SPU kom ik echter niet uit het hotel, dus zit ik achter het hek, te staren naar de zee. Een frisse duik was niet verkeerd geweest....

Tegen half vijf komen de auto’s uit Burao aan. Normaal reizen we niet zo laat, maar dit keer is het afwegen van twee risico’s: alleen overnachten in een plaats die we niet zo goed kennen of na zonsondergang reizen. Ik overleg met Gill en we besluiten dat we voor de laatste optie gaan. We stoppen even bij het ziekenhuis. De chauffeur is inmiddels weer ontslagen, maar een SPU heeft al een operatie ondergaan en er zijn vier vingers geamputeerd. Daarmee is hij ook gelijk zijn baan kwijt. De andere SPU heeft een bekkenbreuk. De burgemeester en de commandant zijn er inmiddels bij betrokken en zij regelen vervoer naar Hargeisa voor beide SPUs. Daar is iets meer medische zorg beschikbaar. Ik reis door naar Burao en ben blij als we daar uiteindelijk tegen half acht aankomen.
Ik besef me dat mijn auto ook over de kop had kunnen vliegen en ik besef me ook dat beide SPUs hadden kunnen overlijden. Ik denk aan een liedje op mijn IpoD ‘Vandaag is de dag die U geeft en ik ben dankbaar en blij dat ik leef!’